Wprowadzenie do premenopauzy: wszystko, co musisz wiedzieć

Premenopauza jest terminem, który odnosi się do okresu poprzedzającego menopauzę. Jest to czas, kiedy kobieta zaczyna doświadczać różnych objawów związanych ze zmniejszającym się poziomem hormonów w jej ciele. W tym artykule omówimy, czym jest premenopauza, jakie są jej objawy i jak można sobie z nimi radzić.

Czym jest premenopauza?

Premenopauza to etap w życiu kobiety, który zazwyczaj zaczyna się w wieku 40 lat i może trwać od kilku miesięcy do 8 lat lub dłużej. Jest to czas, kiedy poziom estrogenów (hormonów) w ciele kobiety zaczyna się zmieniać, co prowadzi do różnych objawów związanych z menopauzą.

Menopauza zazwyczaj zaczyna się, gdy kobieta jest w późnych latach 40. lub na początku lat 50., ale może też być wynikiem przyczyn medycznych - w tym niektórych terapii przeciwnowotworowych lub chirurgicznego usunięcia jajników.

Objawy premenopauzy różnią się u każdej kobiety. Możesz zauważyć zmiany w cyklu menstruacyjnym - okresy mogą zaczynać się coraz rzadziej lub częściej. Podczas premenopauzy szanse na zajście w ciążę są mniejsze, ale ciąża wciąż jest możliwa. Dlatego jeśli do tej pory korzystałaś z antykoncepcji, nie przestawaj.

Wiele typowych objawów premenopauzy jest podobnych do objawów menopauzy. Na przykład, mogą wystąpić uderzenia gorąca - kiedy twoje ciało czuje się bardzo gorąco przez krótkie okresy czasu, a potem nocne poty. Niektóre osoby doświadczają zmian nastroju, lęku, problemów ze snem, suchości pochwy i mniejszego zainteresowania seksem.

Nie tylko kobiety cis doświadczają premenopauzy i menopauzy. Niektóre osoby transpłciowe i niebinarne również przechodzą przez te zmiany.

Średniowieczna kobieta trzymająca wachlarz elektryczny do twarzy

Zrozumienie premenopauzy

Premenopauza jest zjawiskiem, które pojawia się na okładkach wielu ostatnio opublikowanych książek, a produkty związane z perimenopauzą - od mgiełek chłodzących uderzenia gorąca po suplementy na wahania nastroju - pojawiają się na półkach sklepowych.

Każda kobieta w końcu przechodzi przez premenopauzę, jednak wiele z nich nigdy wcześniej nie słyszało tego słowa lub nie rozumie pełnego zakresu tego reprodukcyjnego rytuału przejścia. W badaniu przeprowadzonym w 2021 roku wśród amerykańskich kobiet w wieku od 45 do 60 lat, prawie połowa nie była zaznajomiona z tym terminem.

Premenopauza to rozszerzony czas przejścia prowadzący do menopauzy, która jest osiągana, gdy kobieta nie miała okresu przez rok. Premenopauza może zacząć się już w połowie lat 30. i trwa średnio cztery lata, ale może również trwać ponad dekadę. Charakteryzuje się wahaniem poziomu hormonów, nieregularnymi okresami, zaburzeniami snu, suchością pochwy i długą listą innych znaczących objawów fizycznych, poznawczych i emocjonalnych.

Premenopauza i menopauza to nie są wymienne terminy, a kobiety muszą znać i omawiać różnicę.

Dlaczego premenopauza nie jest na radarze większości kobiet?

Część problemu polega na tym, że premenopauza nie jest łatwa do wyjaśnienia. Menopauza ma prostą definicję, ale premenopauza to skomplikowany proces, a żadne dwie kobiety nie doświadczają go w ten sam sposób. Kolejną częścią problemu jest małe skupienie na premenopauzie i menopauzie w szkole medycznej.

Przejście reprodukcyjne może być mylące, ponieważ menstruacja kobiety nie zatrzymuje się z dnia na dzień. Jest to stopniowy i często nieprzewidywalny proces. Nawet gdy nie masz okresu przez 12 miesięcy i jesteś oficjalnie w menopauzie, objawy, które doświadczałeś podczas premenopauzy, mogą kontynuować. Niektórzy pacjenci w wieku 70 i 80 lat mają utrzymujące się objawy, które zaczęły się, gdy byli w okresie przedmenopauzalnym. Ludzie prawdopodobnie wolą używać "menopauzy" jako terminu uniwersalnego, nawet gdy są właściwie w premenopauzie.

Objawy premenopauzy

Może być trudno odróżnić objawy hormonally oparte na perimenopauzę od bardziej ogólnych zmian związanych z starzeniem się lub powszechnymi wydarzeniami w średnim wieku - takimi jak wychodzenie dzieci z domu, zmiany w relacjach lub karierach, czy śmierć lub choroba rodziców. Biorąc pod uwagę zakres doświadczeń kobiet w perimenopauzie, mało prawdopodobne jest, aby objawy zależały wyłącznie od fluktuacji hormonalnych.

Uderzenia gorąca i nocne poty. Szacuje się, że 35%-50% kobiet w perimenopauzie cierpi na nagłe fale ciepła z poceniem i przypływem, które trwają 5-10 minut, często w nocy, jak i w ciągu dnia. Zaczynają się zazwyczaj na skórze głowy, twarzy, szyi lub klatce piersiowej i mogą znacznie różnić się między kobietami, które je mają; niektóre kobiety czują się tylko nieco ciepłe, podczas gdy inne kończą się przemoczone potem. Uderzenia gorąca często trwają rok lub dwa po menopauzie. U do 10% kobiet utrzymują się przez lata po tym terminie.
Suchość pochwy. Podczas późnej perimenopauzy, spadające poziomy estrogenu mogą sprawić, że tkanka pochwy staje się cieńsza i suchsza. Suchość pochwy (która zwykle staje się jeszcze gorsza po menopauzie) może powodować swędzenie i podrażnienie. Może to być również źródłem bólu podczas stosunku seksualnego, przyczyniając się do spadku zainteresowania seksem w średnim wieku.
Problemy z krwawieniem macicznym. Z mniejszą ilością progesteronu do regulacji wzrostu endometrium, błona śluzowa macicy może stać się grubsza, zanim zostanie odrzucona, co skutkuje bardzo ciężkimi okresami. Ponadto, fibry (łagodne guzy ściany macicy) i endometrioza (migracja tkanki endometrialnej do innych struktur miednicy), które są zasilane przez estrogen, mogą stać się bardziej uciążliwe.
Zaburzenia snu. Około 40% kobiet w perimenopauzie ma problemy ze snem. Niektóre badania wykazały związek między nocnymi potami a zaburzeniami snu; inne nie. Problem jest zbyt złożony, aby obarczać go tylko wahaniem poziomu hormonów. Cykle snu zmieniają się wraz z wiekiem, a bezsenność jest powszechnym problemem związanym z wiekiem u obu płci.
Objawy nastroju. Szacuje się, że 10%-20% kobiet doświadcza objawów nastroju podczas perimenopauzy. Niektóre badania wiązały estrogen z depresją podczas przejścia menopauzalnego, ale nie ma dowodów na to, że depresja u kobiet w średnim wieku odzwierciedla spadający poziom hormonów. W rzeczywistości kobiety mają niższy wskaźnik depresji po 45. roku życia niż wcześniej. Hormonalne zmiany związane z menopauzą prawdopodobnie nie sprawiają, że kobiety są niespokojne lub przewlekle drażliwe, chociaż nieprzewidywalność perimenopauzy może być stresująca i prowadzić do niektórych epizodów drażliwości. Ponadto, niektóre kobiety mogą być bardziej podatne niż inne na hormonally związane zmiany nastroju. Najlepszymi predyktorami objawów nastroju w średnim wieku są stres życiowy, słabe ogólne zdrowie i historia depresji.
Inne problemy. Wiele kobiet skarży się na problemy z krótkotrwałą pamięcią i trudności z koncentracją podczas przejścia menopauzalnego. Chociaż estrogen i progesteron mają udział w utrzymaniu funkcji mózgu, jest zbyt mało informacji, aby oddzielić efekty starzenia się i czynników psychospołecznych od tych związanych ze zmianami hormonalnymi.

Jak złagodzić objawów premenopauzy

Czasami ulgę od objawów premenopauzy można uzyskać dzięki zmianom w diecie i ćwiczeniach. A niektóre osoby znajdują, że praktyki lecznicze niezachodnie są pomocne - jak homeopatia, akupunktura i ziołolecznictwo. Niestety, nie ma wystarczająco dużo badań, aby wiedzieć, czy te rzeczy naprawdę działają.

Jeśli objawy premenopauzy naprawdę ci przeszkadzają, możesz chcieć odwiedzić lekarza w celu uzyskania pomocy. Lekarz może sugerować pewne leki w zależności od twoich objawów i historii medycznej. A mogą ci dać receptę na leki przeciwdepresyjne lub terapie hormonalne, aby kontrolować twoje objawy.

Dwie zmiany, których możesz nie zauważyć, ale które mogą mieć miejsce w twoim ciele, to osłabienie kości i zmiana poziomu cholesterolu. Lekarz może przeprowadzić test gęstości kości, aby sprawdzić, czy masz wyższe ryzyko choroby kości, osteoporozy, oraz badanie krwi na cholesterol, aby sprawdzić, czy masz większe szanse na chorobę serca.

Zdecydowanie umów się na wizytę u lekarza, jeśli masz bardzo intensywne krwawienie podczas okresów, krwawienie między okresami, a / lub twoje okresy trwają dłużej niż siedem dni lub są mniej niż 21 dni od siebie.

Znaczenie estrogenu w premenopauzie

Fizyczne zmiany w premenopauzie mają swoje korzenie w hormonalnych zmianach, szczególnie w zmianach poziomu krążącego estrogenu.

Podczas naszych szczytowych lat reprodukcyjnych, ilość estrogenu w obiegu wzrasta i opada dość przewidywalnie w całym cyklu menstruacyjnym. Poziomy estrogenu są w dużej mierze kontrolowane przez dwa hormony, folikulotropinę (FSH) i lutropinę (LH). FSH stymuluje pęcherzyki - pęcherzyki wypełnione płynem w jajnikach, które zawierają jajeczka - do produkcji estrogenu. Gdy poziom estrogenu osiąga pewien poziom, mózg sygnalizuje przysadkę mózgową, aby wyłączyć FSH i wywołać szczyt LH. To z kolei stymuluje jajnik do uwolnienia jajeczka z jego pęcherzyka (owulacja). Pozostały pęcherzyk produkuje progesteron, oprócz estrogenu, w przygotowaniu do ciąży. W miarę wzrostu tych poziomów hormonów, poziomy FSH i LH spadają. Jeśli ciąża nie wystąpi, poziom progesteronu spada, występuje menstruacja i cykl zaczyna się od nowa.

Uderzenia gorąca podczas premenopauzy

Większość kobiet nie spodziewa się uderzeń gorąca aż do menopauzy, więc może to być duże zaskoczenie, gdy pojawiają się wcześniej, podczas perimenopauzy. Uderzenia gorąca - czasami nazywane gorącymi flushami i naukowo nazywane objawami vasomotorowymi - są najczęściej zgłaszanym objawem perimenopauzy. Są one również stałym elementem nagłej menopauzy spowodowanej operacją lub leczeniem pewnymi lekami, takimi jak leki chemioterapeutyczne.

Uderzenia gorąca zazwyczaj pojawiają się nagle i mogą trwać od jednej do pięciu minut. Ich nasilenie jest bardzo różne. U niektórych kobiet ciało czuje się tylko nieco ciepłe, podczas gdy inne kończą się przemoczone potem. Wielkie uderzenie gorąca może wywołać zaczerwienienie twarzy i górnej części ciała, pocenie się, dreszcze, a czasami dezorientację. Mieć jedno z nich w niewygodnym momencie (na przykład podczas przemówienia, rozmowy kwalifikacyjnej czy romantycznego interludium) może być dość niepokojące. Częstotliwość uderzeń gorąca jest bardzo różna. U niektórych kobiet pojawiają się kilka razy w ciągu tygodnia; inni mogą doświadczać 10 lub więcej w ciągu dnia, a także w nocy.

Większość amerykańskich kobiet ma uderzenia gorąca w okresie menopauzy, ale badania innych kultur sugerują, że to doświadczenie nie jest powszechne. Zdecydowanie mniej Japonek, Koreańek i kobiet z Azji Południowo-Wschodniej zgłasza występowanie uderzeń gorąca. Na półwyspie Jukatan w Meksyku kobiety wydają się nie mieć ich wcale. Te różnice mogą odzwierciedlać kulturalne różnice w percepcji, semantyce i czynnikach stylu życia, takich jak dieta.

Chociaż fizjologia uderzeń gorąca była badana przez ponad 30 lat, nikt nie jest pewien, dlaczego ani jak one występują. Estrogen jest zaangażowany - gdyby nie był, terapia estrogenowa nie łagodziłaby objawów vasomotorowych tak dobrze, jak to robi - ale to nie jest cała historia. Na przykład badacze nie znaleźli różnic w poziomach estrogenu u kobiet, które mają objawy uderzeń gorąca, i tych, które ich nie mają. Lepsze zrozumienie przyczyn uderzeń gorąca w perimenopauzie mogłoby otworzyć drogę do nowych, niehormonalnych terapii. Terapia hormonalna łagodzi uderzenia gorąca, ale nie jest wolna od ryzyka.

W naszych późnych latach 30. nie produkujemy tyle progesteronu. Liczba i jakość pęcherzyków również maleje, co powoduje spadek produkcji estrogenu i mniej owulacji. W rezultacie, w naszych latach 40., długość cyklu i przepływ menstruacyjny mogą się różnić, a okresy mogą stać się nieregularne. Poziom estrogenu może gwałtownie spaść lub wzrosnąć wyżej niż normalnie. Z czasem poziomy FSH rosną w próżnej próbie pobudzenia jajników do produkcji większej ilości estrogenu.

Chociaż wysoki FSH może być znakiem, że perimenopauza się zaczęła, pojedynczy pomiar FSH nie jest wiarygodnym wskaźnikiem, ponieważ poziomy hormonów mogą dramatycznie fluktuować z dnia na dzień.

Co następuje po perimenopauzie?

Spoiler: wiele z nich jest takie samo jak objawy perimenopauzy.

Co można zrobić, aby lepiej przygotować się na premenopauzę?

Widzimy z pierwszej ręki luki wiedzy dotyczące ważnych tematów dotyczących zdrowia kobiet. Klinicyści w dziedzinie zdrowia kobiet muszą pomóc wypełnić te luki, edukując kobiety na temat ich ciał i medycyny reprodukcyjnej. Wiedza daje moc, a my chcemy, aby kobiety wchodziły w ten nowy rozdział swojego życia z pewnością siebie.

Zobaczyliśmy, że faktograficzne, dostępne informacje nie docierają do wystarczającej liczby kobiet. Warto przejrzeć internet w poszukiwaniu wiarygodnych informacji np. Female Health Education - platforma online oferującą kursy na ważne tematy dla każdego etapu życia kobiety - od dojrzewania do menopauzy. Znajdziesz tam również informacje nt. premenopauzy, ponieważ jest to zjawisko uniwersalne, a jej objawy mogą być uciążliwe i długotrwałe. Chcemy, aby kobiety postrzegały perimenopauzę jako naturalne przejście, jakim jest.

Chcesz się dowiedzieć więcej na temat menopauzy? Przeczytaj nasze inne artykuły:

Wiele kobiet doświadcza nietrzymania moczu, gdy przechodzą przez perimenopauzę, ale są łatwe sposoby na radzenie sobie z tym stanem. Upewnij się, że regularnie ćwiczysz, nigdy nie pomijaj dnia dna miednicy (każdego dnia!) i utrzymuj zdrową wagę. Pamiętaj również, że wielokrotnego użytku majtki na nietrzymanie moczu są twoim przyjacielem. Są tam na każdy wyciek i kroplę, kichanie przepływów i śmiejące się strumienie.